Een Donkere Wolk

Tijd voor cloudschaamte

Netflix of Spotify streamen, mobiel gamen of zoomen, het is de normaalste zaak van de wereld. We kunnen al geruime tijd niet meer zonder de altijd bereikbare Cloud, maar dragen met elke click bij aan een nieuw maatschappelijk probleem. Het energiegebruik van de grote cloud partijen rijst namelijk de pan uit, ze vullen het landschap met blokkendozen en de bruikbare restwarmte wordt weggegooid. Het wordt tijd dat we hier bewuster mee omgaan, bijvoorbeeld door te kiezen voor Cloud van een provider die niet de polder vol bouwt en garandeert restwarmte niet als pr-stunt te gebuiken, maar nuttig in te zetten. Gezien de grote CO2 impact pleit ik voor het introduceren van het begrip Cloudschaamte. Net als het sociaal steeds minder wordt geaccepteerd om nodeloos te vliegen, zo zouden we net zo kritisch moeten zijn op het gebruiken van Cloud die energie verspilt.

Milieu impact van datacenters is veel groter dan we denken

We vragen ons steeds vaker af of het verstandig is te vliegen als het niet hoeft, maar de Cloud gebruiken we elke dag de hele dag. En dat is te merken. ICT is ondertussen verantwoordelijk voor meer CO2-uitstoot dan de luchtvaart en er gaat de komende tijd alleen maar meer energie naar toe. Datacenters stappen daarom massaal over op groene stroom. In principe goed, want dan stoten ze minder CO2 uit. Echter kopen ze zo veel groene stroom dat de behoefte aan zonnepanelen, windmolens etc. extreem stijgt. Ondanks dat we alles volbouwen blijft er zo weinig groene stroom over voor de rest. Zij mogen dan terugvallen op gas en andere fossiele brandstoffen. 

Het grote energieprobleem van gebruikelijke datacenters is eenvoudig: de vraag naar meer capaciteit groeit al jaren veel sneller dan het verbeteren van de efficiëntie. PUE is tot dusver de manier waarop de efficiëntie van een datacenter wordt weergegeven, Met een perfecte score van 1.0 wordt alle energie ingezet voor het draaien van servers. De meest efficiënte datacenters besteden nu nog zo’n 10 tot 20% van hun energiegebruik aan koeling. Wat in PUE niet wordt meegenomen is de (lokaal verschillende) impact van het energie en watergebruik door een datacenter. Daarnaast kan er te makkelijk mee gesjoemeld worden en wordt het inzetten van restwarmte en ander hergebruik (van bijv. grondstoffen en onroerend goed) niet meegenomen. Dus zetten de Tech giganten ‘s werelds slimste mensen in om steeds betere koeling efficiëntie te bereiken en de PUE mondjesmaat te verbeteren. Het alsmaar verbeteren van de koeling efficiëntie is net het efficiënter maken van een dieselauto, niet goed genoeg. Een PUE van 0.5, kan dat? Volgens de huidige definitie niet en daarin schuilt een probleem. PUE zit ons inschattingsvermogen en onze verbeelding in de weg, maar het legt wel een probleem bloot: het huidige datacenter model is in essentie niet duurzaam. Er zijn alternatieve methoden van het weergeven van de duurzaamheidsgraad (zoals ERE, ERF). Deze methoden geven meer inzicht in de volledige impact van datacenters. Hoog tijd dat we ons niet langer blindstaren op de incrementele verbeteringen van de grote partijen. 

Radicaal anders denken, datacenters verplaatsen

De belangrijkste troef wordt maar niet gespeeld, het opvangen en inzetten van de restwarmte. Door restwarmte van datacenters te hergebruiken kan er een enorme energie reductie worden bereikt. Nederlandse datacenters produceren genoeg restwarmte om bijna een miljoen huishoudens het hele jaar door van warm water voorzien. Het is de manier om ervoor te zorgen dat er minder energie gebruikt wordt en huishoudens van het gas af komen. Helaas staan gigantische datacenters vaak ver van de bewoonde wereld en het verplaatsen van warmte kost veel geld. Warmte wordt niet gegenereerd op de plek waar het nodig is en warmtenetten die de warmte van het datacenter naar de warmtevrager transporteren zijn, ondanks vele beloften om draagvlak te creëren, vaak niet rendabel. 

Waarom niet datacenters bouwen waar de warmte nodig is? Omdat niemand zo’n datacenter voor z’n deur wil hebben.

Waarom dan niet anders denken? Bijvoorbeeld een netwerk van kleinere datacenters in bestaande gebouwen. Data is immers veel goedkoper en sneller te transporteren dan warmte.

Om dit mogelijk te maken moet er een fundamenteel andere manier van restwarmte hergebruik toegepast worden dan tot nu toe. Waar we nu direct grote voordelen kunnen behalen is door de servers van de datacenters te integreren op locaties waar het hele jaar door veel warmte nodig is. Denk aan alle appartementencomplexen, hotels en woongroepen, maar ook zwembaden, ziekenhuizen en zorginstellingen. Leafcloud laat dagelijks zien dat dit kan, op onze Leaf-sites weten we nu al 80% van de restwarmte te hergebruiken. 

Cloudschaamte

Als we overstappen op Europese Cloud providers die restwarmte wel nuttig inzetten bewijzen we het milieu en onszelf een grote dienst. Dus als je de Cloud gebruikt, kies voor een Europese Cloud die de restwarmte echt gebruikt. Anders krijg je cloudschaamte!

‍